12-09-2025

KOMUNIDADE ILIOMAR REJEITA TOTAL DEKLARASAUN BOSOK HUSI DEPUTADU BALUN IHA PN

Média RKDTL

logo_post_image

Dili-09/12/2025-Média Defisensia, Komunidade Munisipiu Lautem,  Postu Administrativu Iliomar, liu-liu abitante Suku Caenlio, Aldeia Larimi, no Suku Tirilolo,  rejeita makas ho deklarasaun falsu husi Deputadu Abílio Quintão iha Parlamentu Nasional.

Porta Voz, Aldo da Costa Alves hanesan Komunidade  Iliomar, hatete  publikamente ho indignasaun ne’ebé kle’an no dignidade hasoru deklarasaun falsu neʼebé hato’o husi  Deputadu Abílio, durante sesaun parlamentár nia afirma laiha komunidade hela iha Tirilolo to’o Baguia.

“Ami Komunidade Postu Administrativu Iliomar, liu-liu abitante Suku Caenlio, Aldeia Larimi, no Suku Tirilolo, espresa publikamente, ho indignasaun ne’ebé kle’an, ho firmeza no dignidade hasoru deklarasaun falsu no seriu enganozu neʼebé hato’o husi Deputadu Abílio Quintão iha Parlamentu Nasionál. Iha sesaun parlamentár, deputadu ne’e afirma “laiha komunidade rezidente iha Tirilolo, Larimi, to’o iha Vatucarbau no Baguia. Deklarasaun ne’e bosok ida ne’ebé perigozu, polítikamente destrutivu no sosiálmente moe. Tanba desprezu absoluta ida ba realidade ne’ebé esperimenta hosi ema sira servisu no luta loro-loron atu moris iha Iliomar”, Dehan Porta Voz  iha Jardin 5 de Maio liuhusi konklui Pres Koferensia  09/12.

Tuir Porta Voz Aldo hatutan, dadus demográfiku ofisiál, Tirilolo nu’udar Suku ida ne’ebé populadu liu iha Iliomar. Ho deputadu nia deklarasaun katak laiha populasaun iha Tirilolo no Larimi ne’e falsu, laiha responsabilidade no ofensivu.

“Ezisténsia povu ida nian labele hamoos ho liafuan, liuliu ho lia-bosok sira ne’ebé hasai hosi parlamentu. Família sira ne’ebé moris tuir dalan la’ós invensaun, la’ós sombra, la’ós deit numeru. Sira ema loloos, ho uma, ai-horis, animál, tradisaun no istória ne’ebé harii iha jerasaun ba jerasaun. Nega ezisténsia komunidade sira nian hanesan nega umanidade, nega lia-loos, no insulta diretamente ita hotu nia dignidade, Deputadu Abílio troka lia-loos ho ignoránsia no troka dadus tékniku ba narrativa falsu no manipuladu”, Akresenta Porta Voz.

Nia esklarese, estudu sira ne’ebé hala’o hosi tékniku nasionál hatudu dalan alternativu ne’ebé defende hosi deputadu sei rezulta estragu ambientál sira maka’as iha área floresta ida ne’ebé sensivel, kustu  aas liu. Tanba distánsia no difikuldade hosi terrenu, no sei fó benefisiu ba populasaun ituan deit.

“Estrada liuhosi Larimi ne’e estratéjiku, tanba reprezenta ligasaun sentrál entre Viqueque, Baucau, no Lautém, hametin mobilidade rejionál. Maske iha faktu hirak ne’e, deputadu deliberadamente ignora ofisial povu sira, Prefere atu aprezenta argumentu sira lahó baze téknika ruma, Halo alegasaun falsu kona-ba erozaun, kontradiz relatóriu sira; Deputadu la halo inspesaun iha fatin, la vizita komunidade sira, no la rona peritu sira. Nia afirma área Caenlio, Tirilolo, Larimi la adekuadu tanba rai-halai, ida ne’e bosok no nia laos ema geólogo”, Tenik Porta Voz.

Porta Voz afirma, Deputadu ne’e tinan barak tur iha Parlamentu, supostamente atu defende povu Iliomar, maibé hili nonok. Enkuantu Iliomar luta ba bee, eletrisidade, estrada, saúde, no edukasaun, deputadu ne’e nunka hasa’e lian. Nia nunka lori problema sira ne’e ba Parlamentu. Nia nunka tau ain iha rai hodi haree realidade ne’ebé povu Iliomar hasoru. Hafoin tinan barak auzénsia, mosu de’it atu koko trava dezenvolvimentu, la’ós reprezentasaun polítika. Ida-ne’e abandonu no laiha responsabilidade. Ami Komunidade ezije transparénsia tanba insisténsia ne’e fó sai suspeisaun sériu.

Entretantu, Povu Iliomar iha direitu atu hatene, tanba saida mak nia iha hanoin atu muda projetu ida ne’ebé iha ona aprovasaun téknika, Sé maka hetan benefisiu hosi mudansa ida-ne’e. Sé maka hetan lukru hosi mudansa ida-ne’e, Tanba saida mak nia insiste atu prejudika sidadaun rihun ba rihun ho proposta ida ne’ebé laiha baze.

Jornalista  :  Geraldino Magno

Editor        : Média RKDTL

Fahe tutan:

Publika iha : ,

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *